Łuszczyca
Czy można zarazić się łuszczycą?
Łuszczyca, znana w literaturze medycznej jako psoriasis, jest chorobą autoimmunologiczną. Bez względu na to, jak źle mogą na pierwszy rzut oka wyglądać łuszczycowe zmiany skórne, łuszczycą nie można się zwyczajnie zarazić od drugiej osoby (w przeciwieństwie np. do postaci skórnej gruźlicy). To dlatego, że łuszczyca jest chorobą uwarunkowaną genetycznie, a na jej występowanie składa się bardzo wiele genów.
Wystąpienie objawów u jednego z bliźniąt oznacza przynajmniej 70-80% szans na pojawienie się choroby również i u drugiego bliźniaka. Nie ma różnicy w występowaniu choroby pomiędzy płciami, również wiek pojawienia się pierwszych objawów może być dowolny, choć najczęściej łuszczycę diagnozuje się w przedziale wiekowym 15-30 lat. Szacuje się, że ponad 125 milionów osób choruje na łuszczycę, co czyni ją jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób na świecie.
Czynniki genetyczne pozostają najważniejszymi w patogenezie choroby, a wśród nich prym wiodą warianty genów głównego układu zgodności tkankowej (major histocompatibility complex, MHC) oraz genów istotnych dla prawidłowego funkcjonowania limfocytów T. Co ciekawe, badania typu GWAS (genome wide association studies) wykazały istnienie zaledwie 9 loci (konkretnych miejsc w genomie) mogących mieć związek z łuszczycą. Zostały one nazwane PSOR1-PSORS9 (psoriasis susceptibility 1 to 9). Geny znajdujące się w tych lokalizacjach kodują białka mające związek z pojawieniem się lub przebiegiem stanu zapalnego w organizmie, a będą to przede wszystkim warianty genów HLA, ale także niektóre warianty mniej znanych genów, na przykład CCHCR1, CDSN, IL12B, IL23R, NFkB, CARD14. Wszystkie one są związane z prawidłowym funkcjonowaniem układu immunologicznego.
Istnieje kilka głównych odmian łuszczycy, a zmiany skórne mogą dotyczyć jedynie niewielkiego obszaru (np. ręki czy twarzy) lub pokrywać całe ciało. Pojawiają się i zanikają okresowo, często nasilenia objawów występują jednak po zadziałaniu pewnych czynników wyzwalających, na przykład niektórych leków czy infekcji. Wśród leków mogacych nasilać objawy choroby wymienia się antydepresanty, leki antymalaryczne, beta-blokery i pewne leki hormonalne. Bardzo ważnymi elementami środowiskowymi, które zwiększają nasilenie objawów, są: palenie papierosów, nadużywanie alkoholu oraz otyłość. Zaobserwowano również, że objawy łuszczycy są zdecydowanie bardziej nasilone wśród osób zarażonych wirusem HIV, co ma związek z gorszym funkcjonowaniem układu immunologicznego.
https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMra0804595
https://www.healthline.com/health/psoriasis/facts-statistics-infographic#1
