Nawracające poronienia

Nawracające poronienia: przyczyną może być haplotyp M2. Czy jesteś jego nosicielem?

Nawracające poronienia (ang. RPL - recurrent pregnancy loss) są uznawane za stan złożony, który jest uwarunkowany wieloma czynnikami, z czego jednym z kluczowych okazuje się nosicielstwo tak zwanego haplotypu M2.

Ten tekst dedykujemy wszystkim osobom, które chcą zrozumieć przyczynę nawracających poronień – oraz zdiagnozować, czy są obarczone ryzykiem wystąpienia RPL. Wykonanie testu genetycznego, który odpowie na pytanie: „czy jestem nosicielem haplotypu M2?” może być pierwszym krokiem do zażegnania problemu. W tym przypadku stawką jest prawidłowy przebieg ciąży i urodzenie zdrowego dziecka.

Uwaga: temat ten niestety należy do skomplikowanych. W poniższym tekście postaraliśmy się jak najdokładniej, a zarazem jak najprościej opisać biologiczne zależności, jakie stoją za problemem nawracających poronień. Mimo wszystko zdajemy sobie sprawę, że zawarte tu informacje mogą okazać się trudne do przyswojenia.

W razie wątpliwości czy potrzeby porozmawiania na ten ważny i dla wielu niepokojący temat, gorąco zachęcamy do kontaktu z naszą placówką i skorzystania z profesjonalnej konsultacji.

 

NAWRACAJĄCE PORONIENIA – PRZYCZYNY

Wśród przyczyn nawracających poronień wymienia się między innymi genetyczne predyspozycje. Innymi słowy, niektóre osoby mają większą wrodzoną skłonność do poronień. Żeby sprawdzić, czy nasz organizm jest w ten sposób uwarunkowany, należy wykonać test genetyczny.

Taki test gentyczny może być prawdziwą ulgą dla kobiety, która obawia się, że może jej dotyczyć problem nawracających poronień – z drugiej strony, jeśli test wykaże genetyczne predyspozycje, zyskujemy bezcenną wiedzę na temat swojego organizmu i możmy podjąć dalsze kroki, nie działając już więcej po omacku.

Sednem niniejszego artykułu jest rola haplotypu M2 w problemie nawracających poronień. Nim jednak przejdziemy do omówienia, czym jest ten haplotyp i dlaczego warto zbadać jego nosicielstwo, powinniśmy zacząć od... zakrzepów w żyłach.

 

Zakrzepica żylna a nawracające poronienia

Jedną z przyczyn nawracających poronień są zaburzenia określane jako trombofilie, choć jeśli mamy powiedzieć prościej, to chodzi tu o tworzenie się zakrzepów w żyłach.

I to właśnie te problemy z reakcjami krzepnięcia mają kluczowy wpływ na występowanie nawracających poronień.

Tu może pojawić się pytanie: skąd mogę wiedzieć, czy mam predyspozycje do dziedzicznej zakrzepicy? Aby poznac odpowiedź na to pytanie, trzeba wykonać badanie krwi.

Wśród genetycznych predyspozycji do dziedzicznej zakrzepicy wymienia się nosicielstwo:

• mutacji Leiden genu czynnika V,

• mutacji 20210G>A genu czynnika II (protrombiny),

• niedoboru inhibitorów krzepnięcia: antytrombiny, białka C i białka S, polimorfizmy (C677T oraz A1289C) genu MTHFR.

Obecność tych czynników może wykryć test genetyczny.

Ale to nie wszystko. Pozostaje jeszcze kwestia pewnego specyficznego białka...

Ostatnie doniesienia naukowe podkreślają rolę białka kodowanego przez gen ANXA5 w problemie nawracających poronień. Białko to stanowi integralną część łożyska i może przyczynić się do wystąpienia komplikacji położniczych lub być za nie w całości odpowiedzialne.

I, jak niektórzy czytelnicy mogą się już domyślać, ma ono silny związek ze wspomnianymi wcześniej zakrzepami w żyłach.

Dlatego warto bliżej przyjrzeć się temu białku w kontekście nawracających poronień.

 

Białko ANXA5 jako czynnik powodujący zakrzepy i warunkujący nawracające poronienia (RPL)

Aneksyny (stąd też skrótowiec ANXA – łatwo skojarzyć) reprezentują rodzinę białek, których cechą charakterystyczną jest wiązanie jonów wapnia, a także fosfolipidów.

To bardzo ważne w kontekście reakcji krzepnięcia, która z kolei odgrywa kluczową rolę w przypadku nawracających poronień.

Mówiąc precyzyjnie i naukowo: hamowanie zależnych od fosfolipidów reakcji krzepnięcia bezpośrednio determinuje jego działanie przeciwzakrzepowe.

Z kolei kwestia białka ANXA5 jest ściśle powiązana z tak zwanym haplotypem M2, o którym teraz przyszła pora, by opowiedzieć.

(tak, temat jest mocno pogmatwany i skomplikowany. To trudna do przyswojenia wiedza, ale wierzymy, że warto chociaż spróbować ją zrozumieć, by lepiej poznać problem nawracających poronień. Przypominamy, że wszystkie osoby, którym zależy na prawidłowym przebiegu ciąży, mogą się z nami skontaktować telefonicznie lub mailowo: diagnostyka@medgen.pl ).

 

HAPLOTYP M2 JAKO POTENCJALNE ŹRÓDŁO WSZYSTKICH PROBLEMÓW Z RPL

Diagnostyka genetyczna ryzyka nawracających poronień wykorzystuje czynnik reprezentowany przez tak zwany haplotyp M2.

Haplotyp jest to grupa genów, którą odziedziczyliśmy po jednym z rodziców.

Nosicielstwo funkcjonalnego haplotypu M2 – co jest możliwe do wykrycia na teście genetycznym – może być bezpośrednio związana z utratą płodu i zakrzepicą żylną.

Poniżej krótki, naukowy opis dla tych, którzy chcą lepiej zrozumieć, jak haplotyp M2 łaczy się z RPL i zakrzepicą żylną:

Haplotyp M2 obejmuje połączenie czterech kolejnych polimorfizmów -19G>A, 1A>C, 27T>C i 76G>A (substytucji nukleotydowych) w rdzennym promotorze genu aneksyny A5 (ANXA5, lokalizacja na chromosomie: 4q27) (Ryc. 1 i 2) prowadzących do zmniejszenia poziomu ekspresji genu ANXA5 w łożysku.

Uważa się, że obecność tych zmian (nosicielstwo funkcjonalnego haplotypu M2) w obrębie genu ANXA5 jest związana z utratą płodu i zakrzepicą żylną.

W uproszczeniu:

Jeśli jesteśmy nosicielami haplotypu M2, to pośrednio powoduje on zmiany w genie ANXA5. W następstwie prowadzi to do zmniejszonej ekspresji tego genu w łożysku, a to z kolei związane jest z zakrzepicą żylną i poronieniami.

 

Haplotyp M2 ANXA5 w badaniach klinicznych. M2 jako przyczyna wielu kłopotów, w tym poronień

Analiza danych uzyskanych z prowadzonych niezależnie badań skriningowych wśród wybranych grup pacjentów wskazała na związek między obecnością haplotypu M2 ANXA5 a dziedziczną żylną chorobą zakrzepowo-zatorową.

Potwierdza to tym samym przyczyny upośledzenia funkcji łożyska naczyniowego i zwiększonego ryzyka poronień.

Przypadki kliniczne opisane w literaturze medycznej potwierdzają nie tylko wyższą częstość występowania nawracających poronień, ale również sugerują związek haplotypu M2 ANXA5 z:

• ograniczeniem wzrostu płodu w fazie jego rozwoju;

• powikłaniami ciążowymi: zakrzepicą, nadciśnieniem czy stanem przedrzucawkowym.

Co więcej, kobiety będące nosicielkami haplotypu M2 mają dwukrotnie większe ryzyko urodzenia noworodka z niską masą urodzeniową (ang. SGA- small-for-gestational age).

Badania kliniczne prowadzone w specjalistycznych klinikach potwierdzają również rolę haplotypu M2 ANXA5 jako biomarkera i czynnika prognostycznego. To jest akurat dobra wiadomość.

Udokumentowano w nich przypadki ciąż, w których identyfikacja nosicielstwa haplotypu M2 u jednego z partnerów (niezależnie od matczynego czy ojcowskiego pochodzenia) została wykorzystana w celach terapeutycznych – dostosowania leczenia przeciwzakrzepowego, umożliwiając zakończenie ciąży porodem zdrowego dziecka.

Oznacza to, że identyfikacja nosicielstwa haplotypu M2 dzięki testowi genetycznemu pozwala podjąć kroki w kierunku minimalizacji ryzyka poronienia.

KONSULTACJA W PORADNI GENETYCZNEJ – ZBADAĆ POWINNO SIĘ OBOJE PARTNERÓW!

Badania genetyczne mają na celu ustalenie przyczyny nawracających poronień samoistnych. Ze względu na równe i niezależne od płci ryzyko związku nosicielstwa haplotypu M2 z wystąpieniem RPL zarówno kobieta jak i mężczyzna powinni być przebadani pod kątem nosicielstwa haplotypu M2.

W przypadku wykrycia u jednego z partnerów haplotypu M2 genu ANXA5 para powinna skorzystać z konsultacji genetycznej. To pierwszy, niezwykle ważny krok w kierunku zapewnienia sobie prawidłowego przebiegu ciąży i urodzenia zdrowego dziecka.